Öteki Sinema30 Ekim-13 Aralık 2015
Rüzgâr iblisleri ve kristal saraylar… Parıldayan su canlısı solungaç adam ve uzayın sınırsız manzaraları… Rus sineması, seksen yılı aşkın süredir bilimkurgu, folklorik fantezi ve absürdist mizahı kapsayan yaratıcı bir yönetmenlik geleneğine sahip ve birçok eğlenceli filmlere imza attı. Pera Film, Seagull Films işbirliğiyle Rus sinemasının uzun soluklu fantastik bilimkurgu geleneğinin nadir filmlerini içeren Çarlardan Yıldızlara: Fantastik Rus Sineması programını sunuyor.
Bu serinin küratörlerinden, Yaratık (Aliens) ve Terminator 2: Kıyamet Günü (Terminator 2: Judgment Day) filmlerindeki özel efektleriyle Oscar alan Robert Skotak, “Fantastika, bilimkurgu, fantezi, korku, masallar… Fantastika, bütün bunlar için kullandığımız genel terimdir” diyor. “Örneğin, Batı’da hiç izlenmemiş olan Kozmik Yolculuk (Cosmic Voyage, 1936) aya seyahat eden Komünist bir toplumun kahramanlık hikayesidir. Stalin’in siyasi tasfiyeleri ve modernizasyon çabaları sırasında çekilmiştir. Öte yandan, uzay yolculuğunun o dönem hayal edilebilecek en doğru resmini çizer. Düşsel stop motion animasyon serileri ve ölçüsüz efektler: Bu eğlenceli bir film!”
Ladislaw Starewicz’in öncü animasyonu ile başlayıp sessiz sinema klasiği Aelita: Mars Kraliçesi (Aelita: Queen of Mars) ile ilerleyen ve Aleksandr Ptushko ve Pavel Klushantsev’in olağanüstü filmleri ile devam eden Rus janr sineması şaşırtıcı şekilde renkli, teknolojik olarak ileride ve tematik olarak tutkuluydu. Usta Andrei Tarkovsky bunu bir adım ileriye götürdü, oldukça felsefi ve ateşli sinema örnekleri olan epik bilimkurgu filmleri Solaris ve İz Sürücü’yü (Stalker) çekti. Karen Shakhnazarov’un Perestroyka dönemindeki Sovyet tarihi üzerine çektiği dikkat çekici kara komedi Sıfır Kenti (Zero City) ve Alexei Fedorchenko’nun Aya İlk Ayak Basan’ı (First on the Moon) gibi başka filmler ise, zayıfladığı günlerde ideolojik bir sistemin kurnaz alegorilerini sunuyor.
Sovyet görsel efekt sanatçıları, Stanley Kubrick’in başyapıtı 2001: Bir Uzay Destanı (2001: A Space Odyssey) çekilmeden yıllar önce insanlığın uzaya yapacağı seyahatle ilgili nefes kesici filmler çekiyorlardı. Bugünden geçmişe bakıldığında, bu filmlerin etkileyiciliğini artıran, güneş sistemi ve ötesine, hiç değilse mecazi açıdan devrimi getirmek amacıyla, kurgusal uzay keşfini gerçek dünyadaki görevlerle birleştiren Sovyet siyasetiydi.
Alla Verlotsky, Robert Skotak ve Dennis Bartok’un küratörlüğünü üstlendiği “Çarlardan Yıldızlara: Fantastik Rus Sineması” programı Seagull Films, the Film Society of Lincoln Center ve American Cinematheque tarafından Concern Mosfilm, Rus Devlet Arşivi Gosfilmofond ve M-Film Studio’nun işbirliğiyle ilk kez 2006 yılında düzenlendi.
[box type=”info” align=”aligncenter” class=”” width=””]
Ayrıntılı bilgi için:
http://www.peramuzesi.org.tr/FilmProgram/Carlardan-Yildizlara-Fantastik-Rus-Sinemasi/136
[/box]