Fatih Yürür
Alemin adam pataklayan iri yarı abileri, The Expandables sayesinde tekmesi tokadı yüklü bir geri dönüş yaptıktan sonra farklı kollardan saldırılarına devam ediyorlar!
Geçtiğimiz aylarda vizyona giren, Stallone ve Schwarzenegger’in karşılıklı döktürdüğü Escape Plan, hem son dönem aksiyon çeşitlemeleri arasından sıyrılmayı hem de yönetmen Mikael Hafström’ün filmografisinin en sevilen incisi ünvanını taşımayı hak etti. Dolayısıyla, Hollywood aksiyonlarının salt 80’ler ruhunu salataya katma yöneliminden nemalanma trendinin de revizeye uğradığına inanmaya başladık!
Stallone, kariyerinin ikinci baharında, aksiyon namına cebindeki tüm taşları dökedursun; kanımca JCVD filmindeki o meşhur uzun sekansın ardından, yapımcılar tarafından daha farklı bir biçimde değerlendirilen ve ana akım sinema arenasında ikinci şansını elde eden Van Damme; hem kendi parodisine soyunmaya hem de derinliği ayak bileğini geçmeyen yapımlara balıklama dalmaya devam ediyor.
Yılın en büyük sinemasal facialarından biri olarak değerlendirilebilecek Alien Uprising’in ardından Van Damme’ın kariyeri hakkında derin endişeler duymaya başlayan hayranları, yine kendi kariyerinin seceresini tıpkı JCVD’de olduğu gibi kabaca ortaya döken ve sosyal mecrada tıklanma rekorları kıran Volvo reklamıyla bir miktar ferahlasalar da; Enemies Closer, Van Damme’ın sinemadaki ikinci şansının da maalesef kısa sürede eriyip biteceğinin sinyallerini vermeye başlıyor.
Enemies Closer, sinemasal afişler literatüründe kendisine “tek kelleli Van Damme filmi afişleri” kategorisinde yer bulabilecek bir film. Diğer taraftan beyazperdedeki villain (kötü adam) rolüne, The Expandables ile iyiden iyiye ısınan, hemen ardından Universal Soldier: Day Of Reckoning ile bu maharetini pekiştiren uçan tekme eksperinin, şimdilik son kötü adam çeşitlemesi. Dürüst olmak gerekirse Enemies Closer’ı çekici hale getiren tek özelliği, garip saç şekli, Kanada Güvenlik Teşkilatı’nın kızıllarla bezeli komik kostümü içerisinde bir nevi Joker olmaya soyunan Van Damme’ın fiziksel görüntüsü.
Peki Enemies Closer’ı itici kılan ve teraziye daha fazla binen özelliklerden ne haber? Ahlak kumkumalığıyla kısa sürede izleyicinin içini baymayı bilen, Kings Island tabiat parkının korucusu Henry Taylor mı izleyiciyi daha çok kaşındırır, yoksa paldır küldür Henry’nin kulübesine dalıp, ondan intikam almak için yanıp tutuşan Clay mi? Eğer Afganistan mağduriyeti üzerine büyük büyük tiratlardan sıkılmadıysanız, en azından bu noktadaki protestan ahlakı gevelemeleri süresince uyumamayı başarabilirsiniz. Kardeşinin ölümünden Henry’i sorumlu tutan Clay’in zırıldamaları, Van Damme suretinde hayat bulan Xander’ın öyküye ekşimesiyle kesildiği anda filmden beklentiniz artabilir. Heyhat ki, neredeyse tamamı Kings Island ormanlarının izbe karanlıklarında geçen filmin, neredeyse bütün aksiyon kartları da bir şekilde karambole gidiyor. Söz gelimi neredeyse bütün karakterlerin kötek meraklısı olduğu böyle bir filmin tepesine Van Damme oturtulduğu halde, temiz bir koreografisinden eser yok!
Aslında filmin ardındaki ismin Peter Hyams olduğunu söylediğimizde, tökezleme noktalarını da açığa çıkarmış olabiliriz kısmen. Hyams’ı bilmeyenler için yinelemekte fayda var; kendisi Timecop ve Sudden Death gibisinden Van Damme’lı filmlere imza atmakla birlikte The Relic, End Of Days ve berbat edilmiş bir Ray Bradbury uyarlaması olan A Sound Of Thunder gibi filmlerle doksanlı yılları kapamıştır. Yine de yaşlı kurt Hyams söz konusu olduğunda, kendisini ortalamanın üzerine bir türlü tırmanamamış yapımlarından ziyade, Running Scared, Narrow Margin, Capricorn One ya da Arthur C. Clarke uyarlamaları arasında kendine has bir yere konumlandırabileceğimiz 2010 ile hatırlamak daha makuldür. Yönetmenin filmografisinin şimdilik son halkası olan Enemies Closer ise, bizlere ne yazık ki Hyams’ın doksanlardaki işlerini anımsatmakla beraber, yönetmenin o dönemde çakılıp kaldığını kanıtlıyor adeta!
Hal böyle olunca, aksiyon sinemasının beslenme kaynaklarından biri olan Vietnam ya da Körfez savaşı kökenli panik atakların yerini Afganistan alıyor. Seyircinin, King Island gibisinden lokal bir parkın göbeğinde yapılan uyuşturucu ticaretinin mantığını ayıklaması beklenmediği gibi; finalde, sözüm ona sağ gösterip sol çakma taktiklerinin en ucuzunun kucağına bırakılması bile mazur görülebilir belki. Fakat ateşli silah kullanmaktan haz etmeyen, havaya yayılan karbondioksit miktarıyla kafayı bozmuş, çocuk sağlığı ve güvenliği hakkında atıp tutan, azılı bir vegan olduğu için deri ayakkabı bile giymeyi reddeden Xander’ın çelişkiler yumağı misali çizilen karakteri görmelere seza! Eğer ki Hyams, filminin dümenini parodiye kırmış olsaydı, “iyi adamlık kıstasını, organik ürün yetiştirmekte arayan” Xander, gerçekten de izleyiciye eğlenceli gelebilirdi kim bilir! Fakat filmin garip bir biçimde kendini ciddiye alan nutukları, bunun da önüne geçiyor. Dolayısıyla bir süre sonra, Kings Island civarında, iç bayıcı bir gece koşuşturmasına dönen filmin eldeki tek kare ası olan Van Damme faktörü de, gece yarısı rüzgârına kapılıp gidiyor!
Enemies Closer’ın formülü oldukça açık ve hem bu tarife kayıtsız kalamayan kitle için, hem de Van Damme filmlerinin niteliğine bakmaksızın başına yumulan sinefiller için bütün saydığım olumsuzluklara rağmen manen çekici yanları da var kuşkusuz! Peki nedir Enemies Closer’ın meşhur tarifi? Aslında oldukça draje ve basit… Eften püften sebeplerle düşman olan iki baba yiğit, ortak düşman karşısında güçlerini birleştirir. Hasımlar hısım olur. Önce fütursuzca kaçarlar. Fakat kaçanın kovalandığını anlamaları uzun sürmez. Böylece, kötüleri birer birer şamar oğlanına çevirirler. Fındık fıstık maiyetine filme eklenen ‘sürpriz’ ile de Hyams son rövoşatasını atıverir. Olan, Hyams ve Van Damme iş birliğinden büyük büyük umutlara kapılarak kaleye geçen izleyiciye olur. Nitekim top yine direkten dönmüştür!