Yönetmenlerle Buluşma 6: Yeşim Ustaoğlu

İZ, 1994

Türkiye |DVD, Renkli, 116’ | Türkçe

Oyuncular: Aytaç Arman, Derya Alabora, Nur Sürer, Mustafa Arslan

Senaryosunu Tayfun Pirselimoğlu’nun yazdığı İz, Yeşim Ustaoğlu’nun ilk uzun metrajlı filmi. Rutin hayatından sıkılan sivil polis Kemal, bir gün telsizden duyduğu bir çağrı üzerine monotonluktan kurtulmak ümidiyle harekete geçer. Bir müzisyen evinde ölü bulunmuştur; inceleme sonrasında kendini yüzünden vurarak intihar ettiğine karar verilir ve dosya kapanır. Ancak Kemal için adamın yüzünün nasıl göründüğünü bulmak bir takıntı haline gelir. Ancak vazgeçemediği bu takıntısı başına beklenmedik dertler açacaktır.

GÜNEŞE YOLCULUK, 1999

Türkiye, Hollanda, Almanya |DCP, Renkli, 104’ | Türkçe, Kürtçe, Hollandaca

Oyuncular: Nazmi Kırık, Newroz Baz, Mizgin Kapazan

Güneşe Yolculuk, naif bir gencin 1990’lar Türkiyesi’nin gerçeklerinin farkına varma sürecinin dostluk ve cesaret dolu hikayesi. Türkiye’nin farklı bölgelerinden gelen iki genç olan Mehmet ve Berzan’ın yolları İstanbul’da kesişir. Haksız yere tutuklanması ve daha sonra başına gelenler, henüz saf bir genç olan Mehmet’in Berzan’la olan dostluğunu pekiştirir. Mehmet, daha sonra Berzan’ın cenazesini köyüne geri götürmek için çıkacağı yolculukta, ülkeyi baştan başa kat ederken türlü engellerle karşılaşacak ve kendisini olgunlaştıracak birçok tecrübe yaşayacaktır.

BULUTLARI BEKLERKEN, 2004

Türkiye, Fransa, Almanya, Yunanistan |35mm, Renkli, 92′ |Türkçe

Oyuncular: Rüçhan Çalışkur, Rıdvan Yağcı, İsmail Baysan, Dimitris Kaberidis, Feride Karaman

Bulutları Beklerken, Karadeniz’in sislerle örtülü yaylarında 50 yıl boyunca sırtına yüklenen sırlarla yaşamak zorunda kalmış bir kadının hikâyesi. Ayşe, asıl adıyla Eleni, 1916 yılında Karadeniz bölgesinden göç etmek zorunda kalan Rum ailelerden birinin kızıdır. Sürgün yollarında ailesinin büyük bir kısmını karlara bırakıp Mersin’e ulaşan Eleni’yi Türk bir aile küçük kardeşi Niko ile birlikte evlat edinir. Küçük Eleni’nin acımasız deneyiminin travması, yeniyetme Selma’yla kurduğu sevgi dolu bağ sayesinde hafifler. Niko’nun gidişine göz yummasının ardından, yıllar sonra bütün hayatını bir gölge gibi adadığı sevgili Selma da vefat edince, Eleni’nin derinlerde sakladığı suçluluk duygusu ve iç hesaplaşması; dağlardan gelen bulutların, sislerin getirdiği seslerle, geride bıraktığı kayıplarının görüntüleriyle harekete geçecektir.

PANDORA’NIN KUTUSU, 2008

Türkiye, Fransa, Belçika, Almanya |DCP, Renkli, 112′ |Türkçe

Oyuncular: Tsilla Chelton, Derya Alabora, Övül Avkıran, Onur Ünsal, Osman Sonant

İstanbul’un farklı semtlerinde yaşayan, her biri diğerinden farklı sorunlar ve hayat standartlarının içinde sıkışıp kalmış, birbirinden habersiz, orta yaş ve sınıfa mensup üç kardeş, bir gün doğup büyüdükleri Batı Karadeniz’deki köylerinden gelen bir telefonla yeniden bir araya gelir. Yaşlı anneleri Nusret Hanım kaybolmuştur. Annelerini aramak için buluşan üç kardeşin köylerine yaptıkları mecburi yolculuk, saklı kalan pek çok sorunun, hayatlarındaki ve ilişkilerindeki birçok çarpıklığa dair pek çok şeyin “Pandora’nın Kutusu” misali ortaya saçılmasına neden olacaktır.

ARAF, 2012

Türkiye, Almanya, Fransa | DCP, Renkli, 92’| Türkçe

Oyuncular: Neslihan Atagül, Özcan Deniz, Barış Hacıhan, Nihal Yalçın, Ilgaz Kocatürk

Zehra ve Olgun; bir otoban üzerinde kurulu, devasa bir benzin istasyonunda, 24 saatlik vardiya usulüyle çalışan iki gençtir. Aslında neredeyse içinde yok olup gittikleri bir girdabın içinde sanki bir gün hayatlarının birden bire değişivereceği beklentisiyle, sürekli çalışarak yaşarlar. İkisi de çalışmadıkları zamanlarda, televizyonun sunduğu; uzaklara gitmenin, köşeyi dönmenin, büyülü bir aşkın ya da parlak bir geleceğin hayallerini kurduran programları izleyerek kendi gelecek hayallerine dalar. İçinde sıkıştıkları bu döngüyle hayal ettikleri yaşam arasında, adeta arafta yaşamlarını sürdürürler. Ancak Zehra’nın soğuk bir kış sabahı kamyonuyla park alanına gelen Mahur’a âşık olmasıyla bu monoton düzen altüst olacaktır.

TEREDDÜT, 2016

Türkiye, Polonya, Fransa|DCP, Renkli, 105’ |Türkçe

Oyuncular: Funda Eryiğit, Ecem Uzun, Mehmet Kurtuluş, Okan Yalabık, Serkan Keskin

Şehnaz özel hayatında gerçeklerle yüzleşmeyen bir psikiyatrist, Elmas ise genç yaşta zorla evlendirilmiş genç bir kızdır. Birbirlerinden çok farklı yaşamlar sürseler de aslında temelde benzer sorunlarla baş ettikleri birer hayat sürmektedirler. Bu iki kadının hayatı, Elmas’ın geçirdiği bir travma sonucu kesişecek ve uzun, zorlu bir hesaplaşma başlayacaktır. Yeşim Ustaoğlu’na göre “kadın olma hallerini, kadın erkek ilişkisini, aile kurumunun sorumluluklarını ve ihmallerini” sorgulayan Tereddüt, “travma mağduru olan birinin hem psikolojik hem de adli süreçte yaşayabileceği sorunları tartışıyor.

BELGESELLER

DUMANLI KENTİN PUSLU ÇOCUKLARI, 2012

Türkiye |DVD, Renkli, 78’ |Türkçe

Yönetmen: Murat Erün

Araf filminin kamera arkası belgeseli olan film, filmin çekimleri sırasında Yeşim Ustaoğlu’nun mekân seçimleri, görsel üslubu, duygu aktarımları, ekip ve oyuncu seçimleriyle ilgili birçok detayı perdeye taşıyor.

SIRTLARINDAKİ HAYAT, 2004

Türkiye |HDD, Renkli, 60’ |Türkçe

Rize’nin Çamlıhemşin, Topluca köyünde çekilen belgesel, bölgede yaşayan kadınların yaşamlarını konu alıyor. Belgesel, sırtlarında taşıdıkları ağır fiziksel yüklerin yanı sıra yaşam şartlarının zorlukları ve ailelerini çekip çevirmenin de getirdiği ağır yükün altında ezilmeden büyük bir dayanıklılık gösteren, her şeye rağmen şarkılarından ve yüzlerindeki gülümsemeden vazgeçmeyen kadınlara odaklanıyor. Uçsuz bucaksız ormanlarla çevrili, dinmeden yağan yağmurların ve akarsuların seslerinin yankılandığı bölgeye içeriden bir bakış sunuyor.

KISALAR

OTEL, 1992

Türkiye |DVD, Renkli, 16’ |Türkçe

Oyuncular: Ralf Hall, Neşe Şen, Şeref Türkmenoğlu

Film içinden çıkılamayan bir oteli inceliyor. Hem mimari olarak göz alıcı ve gizemli, hem de içinde tuhaf karakterler barındıran bir otel. Bir cinayet işlenir ve aslında cinayete tanıklık etme cesareti gösterememiş olsa da bir adam sanık olarak otelde tutulur. Kara film öğeleriyle, toplum ve cinnet metaforlarıyla Kafka öykülerini çağrıştıran film 14. Akdeniz Montpellier Festivali Büyük Ödülü alarak aynı yıl büyük ilgi topladı.

DÜET, 1990

Türkiye |DVD, Renkli, 15’ |Türkçe

Oyuncular: Müge Akyamaç, Ahmet Erintan, Alican Gebeç

Almanya’dan İstanbul’a “kaçmış” genç bir adamla köşesine çekilmiş bir müzisyenin evinde geçen bir gecelik öykü. İki karakter musiki ile müzik, ev ile evsizlik, hayal ile gerçek arasında birbirlerini tanırlarken, arkalarında İstanbul’un gölgesi vardır. Düet, 1991 yılında Yunus Nadi Kısa Film Yarışması’nda birincilik ödülü aldı.

MAGNAFANTAGNA, 1987

Türkiye |DVD, Renkli, 15’ |Türkçe

Oyuncular: Eser Arsan, Rana Özbal

Wendy Lichtman’ın öyküsünden esinlenen Ustaoğlu’nun ikinci kısa filmi, bir kız çocuğunun ölümü keşfedişini anlatıyor. Gerçek ile gerçek olmayanın sınırlarını bulanıklaştıran, insanın ölümün gerçek olduğunu anlayınca büyüdüğünü şiirsel bir görsellikle işleyen film, aynı zamanda yönetmenin sinema arayışının da izlerini taşıyor.

BİR ANI YAKALAMAK, 1984

Türkiye |DVD, Renkli, 15’ |Türkçe

Oyuncular: Yeşim Ustaoğlu, Ara Güler, Demet Ongan, Sarkis Baharoğlu, Sinem Alınmaz

Yeşim Ustaoğlu’nun çektiği ilk film olan ve İFSAK Kısa Film Ödülü’ne layık görülen Bir Anı Yakalamak’ta kendisinin canlandırdığı bir genç kadın otobüs yolculuğu yapıyor. Bu sırada zihninde aslında var olmayan birkaç zaman dilimine gidiyor, olabilecekleri hayal ediyor. Annesi ve Ara Güler’in canlandırdığı babası ile olan ilişkileri, aile dinamikleri ve evinin hayalini kurduğu düşünsel bir yolculuk yapıyor.