Öteki SinemaKundura Sinema’nın çevrimiçi izleme platformu Kundurama’da bu hafta Güney Koreli yönetmen ve sanatçı Sung-a Yoon’un ödüllü belgeseli Overseas / Denizaşırı Hizmetçiler seyirciyle buluşuyor. Yarın (1 Mayıs) gösterime girecek film, denizaşırı ülkelerde göçebe ev işçiliğine zorlanan Filipinli kadınların ‘hizmetçiliğe eğitildikleri’ bir merkezde yaşanılanları anlatıyor.
Hazırlık derslerinde kendilerini hem işçi hem de işveren yerine koyarak pratik yapan kadınlar, bir taraftan ev işlerinin inceliklerine çalışırken, bir taraftan da çocuklarından ayrılırken yaşayacakları travmayı yutmayı ve çalışacakları evlerde başlarına gelebilecek taciz ve şiddete karşı ‘itaatkâr olma’yı da öğreniyorlar. İlk çıkışını yaptığı Locarno Film Festivali’nden başlayarak CPH:DOX, BFI Londra, Busan, IDFA gibi dünyanın önde gelen belgesel film festivallerinin programlarında gösterilen ve Varşova, Hamptons film festivallerinde En İyi Belgesel seçilen “Denizaşırı Hizmetçiler”, kısa adı OFW’ler olan, Denizaşırı Filipinli İşçiler (OFWs, Overseas Filipino Workers) adlı devlet destekli göçmen işçiliğin perde arkasında yatan sömürgeciliği ve uluslararası ekonomik eşitsizliği de anlatıyor. Orijinal dilinde gösterilecek film, 16 Mayıs’a dek Kundurama’da İngilizce ve Türkçe altyazılı seçenekleriyle ücretsiz izlenebilecek.
Cinsel saldırı ve tacize karşı itaatkârlık dersleri
CPH:DOX, BFI Londra, Busan, IDFA gibi dünyanın önemli belgesel film festivallerinde gösterilen ve MoMA müzesinin Doc Fortnight programına seçilen film; denizaşırı ülkelerde göçebe ev işçiliğine zorlanan Filipinli kadınların ülkeden çıkmadan önce eğitim gördükleri bir merkezde geçiyor. İki yıllık sözleşmelerle çalışan kadınlar, vizeleri için gerekli Ulusal Ev İşi Sertifikası’nı alacakları bu merkezde, temizlikten yaşlı bakımına uzanan birçok ev işinin yanı sıra, ailelerinden ayrılırken yaşayacakları travma ve onları bekleyen korkutucu izolasyona karşı da ders alıyorlar.
“Filipinler’de ne kadar çok çalışırsanız çalışın, yurt dışındaki tuvaletleri temizlemekten elde edebileceğiniz parayı kazanamayacaksınız”, “İşvereninizin önünde asla ağlamayın; bu, zayıflığı gösterir. Filipinliler zayıf değildir” gibi sözlerle motivasyona zorlanan kadınlar, çalışacakları evlerde cinsel saldırı dahil, başlarına gelebilecek her türlü taciz ve şiddete karşı nasıl ‘itaatkâr olmaları’ gerektiğini de rol yapma egzersizleriyle öğreniyorlar.
Kısa adı OFW’ler olan ve Denizaşırı Filipinli İşçiler adıyla bilinen devlet destekli göçmen işçiliğin perde arkasını gözler önüne seren film, Filipinler’e döviz getirdikleri için OFW’ler’i “Ekonominin Kahramanları” olarak nitelendirmiş Devlet Başkanı Rodrigo Duterte’nin politikalarına da sert bir bakış atıyor.
Cesur, enerjik ve güçlü kadın portreleri
Hollywood Reporter’ın “Yönetimindeki mükemmellik ve hakkında daha fazla bilgi sahibi olmamız gereken bir hikâyenin ifşası için mutlaka görülmeli” sözleriyle övdüğü film; Sung-a Yoon’un Premiers Plans d’Angers’te En İyi Yönetim Ödülü ile de taçlandırılan başarılı çerçevelemeleri ve yönetmenlik becerisiyle de öne çıkıyor. Yoon, tanık olduğu durumların sertliğine rağmen kadınları cesur, enerjik ve güçlü portreleriyle sunuyor ve suçlamada bulunmadan ya da siyahları ve beyazları işaret etmeden sömürgeciliğin ve uluslararası ekonomik eşitsizliğin resmini çiziyor.
“Denizaşırı Hizmetçiler”, 1 Mayıs-16 Mayıs tarihleri arasında Kundurama’da Türkçe altyazı seçeneğiyle yayında olacak ve sınırlı kontenjanla ücretsiz izlenebilecek.
Küresel pandemi koşullarında gösterimlerini çevrimiçi sürdüren Kundura Sinema’nın film seçkileri her ay yeni filmler ve temalarla güncellenerek Kundurama’da devam edecek.
[box type=”info” align=”” class=”” width=””]
Overseas / Denizaşırı Hizmetçiler
Belgesel / 2019 / Belçika-Fransa / Renkli / 90’
Filipince / İngilizce ve Türkçe altyazılı
Yazan ve Yöneten: Sung-A Yoon | Görüntü Yönetmeni: Thomas Schira | Ses: Kwinten Van Laethem | Kurgu: Dieter Diependaele | Müzik: Fréderic Verrières | Ses Tasarımı: Emmanuel Soland | Renk: Matthieu Weil | Kurgu: Dieter Diependaele | Yapımcı: Isabelle Truc (Iota Production), Quentin Laurent (Les Films De L’oeil Sauvage), Hanne Phlypo (Clin D’oeil Films) | Yapım: Iota Production, Les Films De L’œil Sauvage | Ortak Yapımcı: Clin D’œil Films, le Cba (Centre de l’audiovisuel à Bruxelles), Michigan Films, BeTV et France TV
Festivaller & Ödüller: 2019 Locarno FF (Dünya Prömiyeri) Varşova FF En İyi Belgesel Film Hamptons FF En İyi Belgesel Film 2020 Premiers Plans d’Angers Avrupa Film Ödülü En İyi Yönetim Festival Filmer le Travail Büyük Ödül Tempo Belgesel FF Stefan Jarl Onursal Ödülü Punto De Vista Belgesel FF Seyirci Ödülü FIFDH Genç Jüri Ödülü DocsBarcelona Amnesty Catalunya Ödülü Construir Cine FF En İyi Belgesel Film
Her yıl 200 binden fazla Filipinli kadın, ev işçisi ya da dadı olarak çalışmak üzere dünyanın farklı noktalarına göç ediyor, gittikleri ülkelerde tutunmaya çalışıyor. Öyle ki günümüzde dünyanın pek çok yerinde Filipinli bir kadınla çalışmak, bir tür sosyal statü göstergesi olarak kabul ediliyor. Bu kadınların ne kadar disiplinli olduğundan, çocukların ilk eğitiminde ne denli önemli bir rol oynadıklarından bahsediliyor. Fakat bir şey göz ardı ediliyor: Bu kadınlar, farklı ülkelere göçerken arkada kendi çocuklarını, ailelerini bırakıyor ve büyük bir fedakarlığı göğüsleyerek bilinmezliğe doğru bir adım atıyor.
Filipinli kadınların içinde bulunduğu bu durum, yönetmen Sung-A Yoon’un Denizaşırı Hizmetçiler (Overseas) adlı belgeselinde bir kez daha gündeme geliyor. Film, ev işleri öğreten bir merkezde yurt dışında çalışmaya hazırlanan kadınları takip ediyor. Hazırlık derslerinde kendilerini hem işçi hem de işveren yerine koyarak pratik yapan kadınlar bir taraftan ev işlerinin inceliklerini öğrenirken bir taraftan da özlem ile olası psikolojik ve fiziksel tacizle nasıl baş edeceklerini öğreniyor.
Gerçekle kurgu arasında gidip gelen Denizaşırı Hizmetçiler, küreselleşen dünyamızda “modern hizmetçilik” kavramını sorguluyor ve bu kadınların kararlılığını, dayanışmasını ve kendileri bekleyen zorluklar karşısında takındıkları tavırları seyirciyle paylaşıyor.
[/box]
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]
SUNG-A YOON
Güney Koreli sanatçı ve sinemacı. Sorbonne Nouvelle’de tiyatro, Paris-Cergy Fine Arts School’da Brüksel’de INSAS’ta sinema eğitimi gördü. Belgesel pratiğinin gelenekleri ile anlatı sinemasının kodlarıyla oynayarak melez filmler yapıyor. 2000’li yıllarda yaptığı video çalışmaları Busan Bienali’nin yanı sıra Jeu de Paume, Busan Bienali, Le Plateau, Palais de Tokyo, Betonsalon gibi müze ve galerilerde sergilendi. 2008’de çektiği 24 dakikalık mezuniyet filmi “Et Dans Mon Cœur J’emporterai”, Cannes Film Festivali’ne seçildi ve uluslararası birçok festival programında gösterildi. İlk uzun belgeseli “Full of Missing Links”te (2012) uzun süredir kayıp olan babasını aramak için Güney Kore’ye yaptığı yolculuğu anlattı. 2019’da “Overseas / Denizaşırı Hizmetçiler” adlı belgeseli yönetti. Film ilk gösterimini Locarno Film Festivali’nde yaptı ve Varşova, Hamptons film festivallerinde En İyi Belgesel Film seçildi. Belçika Belgesel Film Festivali’nin (Filmer à tout prix) seçim komitesinde olan ve 2015’ten beri Haute Ecole Libre de Bruxelles’de film yapım dersleri veren Sung-A Yoon, ilk uzun film projesine çalışıyor.
[/box]